Czym była Wielka Trójka?

Winston Churchill, Franklin Delano Roosevelt i Józef Stalin na konferencji w Jałcie w 1945 roku. Wówczas ta „wielka trójka” podejmowała decyzje w sprawie Polski bez konsultacji ich z polskim rządem emigracyjnym. Fakt ten dobitnie świadczył o tym, że rząd emigracyjny – wbrew zapewnieniom gen. Sikorskiego – nie był równorzędnym partnerem politycznym dla głównych mocarstw alianckich (Wikipedia, domena publiczna).

Wielką Trójką przyjęło się nazywać trzy największe państwa członkowskie koalicji alianckiej, jak również osoby reprezentujące je w kontaktach zewnętrznych. Do grona mocarstw zaliczano Wielką Brytanię, Stany Zjednoczone i Związek Radziecki. Mimo iż w łonie Wielkiej Trójki zachodziły zmiany, jest ona powszechnie kojarzona z działalnością brytyjskiego premiera Winstona Churchilla, amerykańskiego prezydenta Franklina Delano Roosevelta oraz sowieckiego dyktatora Józefa Stalina.

Wielka Trójka spotykała się trzykrotnie w czasie II wojny światowej (ostatnia z konferencji odbyła się po zakończeniu wojny w Europie). Ustalenia konferencji w Teheranie (1943), Jałcie (1945) i Poczdamie (1945) pozwoliły aliantom na wypracowanie wspólnej koncepcji walki z Państwami Osi, jak również stworzenie powojennego porządku. W praktyce decyzje podejmowane przez Wielką Trójkę były arbitralnymi rozstrzygnięciami, głównie w stosunku do większości europejskich państw. Efektem trójstronnych konferencji był wieloletni podział Europy na dwie przeciwne strefy wpływów – wschodnią-sowiecką oraz zachodnią-amerykańską.

Do Wielkiej Trójki zaliczyć można również premiera Wielkiej Brytanii Clementa Attlee oraz prezydenta USA Harry’ego Trumana, którzy zastąpili swoich poprzedników w 1945 roku i wzięli udział w konferencji w Poczdamie. Obok spotkań Wielkiej Trójki dochodziło również do spotkań dwustronnych, które miały duży wpływ na kształtowanie wzajemnych relacji oraz strategię działań politycznych i militarnych.

Zdjęcie tytułowe: Winston Churchill, Franklin Delano Roosevelt i Józef Stalin na konferencji w Jałcie w 1945 roku. Wówczas ta „wielka trójka” podejmowała decyzje w sprawie Polski bez konsultacji ich z polskim rządem emigracyjnym. Fakt ten dobitnie świadczył o tym, że rząd emigracyjny – wbrew zapewnieniom gen. Sikorskiego – nie był równorzędnym partnerem politycznym dla głównych mocarstw alianckich (Wikipedia, domena publiczna).